Járnsmiður (Nebria rufescens)

Distribution

Umhverfis norðurhvel. Norðurlönd nema allra syðst og áfram austur eftir norðurslóðum Rússlands og Síberíu, Novaya Zemlya, hálendi Mið-Evrópu, hálendi Skotlands, skosku eyjarnar, Færeyjar, Grænland, norðurslóðir N-Ameríku.

Ísland: Mjög algengur á láglendi um land, strjálli á miðhálendinu, en hefur þó fundist þar víða.

Life styles

Járnsmiður finnst við margskonar aðstæður, gjarnan á lítt grónum bökkum tjarna og straumvatna og þar sem jarðvegur er opinn og rakur. Einnig í húsagörðum og sést þar oft hlaupa yfir stéttar í kvöldrökkri þegar rakt er loftið. Hann veiðir önnur smádýr sér til matar.

In General

Járnsmiður er norræn tegund en samt miklu algengari á láglendi en hálendi. Hann er hin dæmigerða ímynd Íslendinga um bjöllu. Á hálendinu finnst hann einna helst á jarðhitasvæðum. Hann er almennt vel þekkt bjalla hér á landi og heiti hans flestum tiltækt. Hann á sér nokkra áþekka ættingja á Íslandi sem er gjarnan við hann ruglað.

Járnsmiður (10 mm) er alsvartur og gljáandi, grannir og langir leggir, ýmist svartir eða rauðir á lit, leggjalengri en aðar smiðsbjöllur af sama stærðarflokki. Hann er afar frár á fæti.

Distribution map

Images

References

Larsson, S.G. & Geir Gígja 1959. Coleoptera 1. Synopsis. Zoology of Iceland III, Part 46a. Munksgaard, Kaupmannahöfn. 218 bls.

Lindroth, C.H., 1985. The Carabidae (Coleoptera) of Fennoscandia and Denmark. Fauna entomologica scandi-navica 15, part 1. E.J. Brill/Scandinavian Science Press Ltd, Leiden, Kaupmannahöfn. 225 bls.

Author

Erling Ólafsson 14. ágúst 2009, uppfært 4. nóvember 2021.

Biota

Tegund (Species)
Járnsmiður (Nebria rufescens)