Maríuerla (Motacilla alba)

Distribution

Maríuerla er útbreiddur varpfugl í Evrópu og Asíu til Kyrrahafs og verpur auk þess í Marokkó og vestast í Alaska. Hér verpur hún strjált á láglendi um land allt og á stöku stað á hálendinu, einkum við mannabústaði en einnig meðfram ám og í sjávarklettum. Fuglarnir fara allir til Afríku sunnan Sahara á veturna.

Population

Giskað hefur verið á að varpstofn maríuerlu telji 20.000−50.000 pör (Umhverfisráðuneytið 1992). 

Dreifing og þéttleiki eftir vistlendum: Maríuerla virðist vera algengust á suðvestanverðu landinu (sjá kort). Hún er mjög tengd landbúnaði og oft sagt að eitt maríuerlupar sé á hverjum bæ. Reiknuð stofnstærð er aðeins um 3.700 pör sem örugglega er verulegt vanmat (Kristinn Haukur Skarphéðinsson o.fl. 2017). Þéttleikinn er mestur í ræktarlandi 0,6 pör/km², en á graslendi, í hraunavist og moslendi eru 0,3 pör/km². Mikilvægustu vistlendi og landgerðir fyrir stofninn eru ræktarland, 1.018 pör, og graslendi, 778 pör. Tekið skal fram að engar mælingar voru gerðar í þéttbýli þar sem maríuerlur eru oft algengar. Mest af maríuerlum telst vera á Suðurlandsundirlendi, 21% stofns, en 8% reiknast á öðrum mikilvægum fuglasvæðum (sjá töflu).

Shortlist

LC (ekki í hættu)

ÍslandEvrópuválistiHeimsválisti
LC LC LC

Forsendur flokkunar

Kynslóðalengd (IUCN): 4,2 ár Tímabil sem mat miðast við (3 kynslóðir):

Maríuerla er tiltölulega algeng hér og verpur dreift en stofnþróun er óþekkt. Kerfisbundnar mælingar á þéttleika hér á landi eru skammt á veg komnar (hófust árið 2006) og ná þar að auki illa utan um kjörlendi maríuerlu. Ekki eru neinar vísbendingar um að henni hafi fækkað hér undanfarið og er hún því flokkuð sem tegund sem ekki er í hættu (LC).

Hættuflokkar Alþjóðanáttúruverndarsamtakanna (IUCN)

Viðmið IUCN um mat á válista (pdf)

Eldri válistar

Válisti 2000: Maríuerla var ekki í hættu (LC).

Protection

Maríuerla er friðuð samkvæmt lögum nr. 64/1994 um vernd, friðun og veiðar á villtum fuglum og villtum spendýrum.

Priority Site

Engin mikilvæg svæði eru skilgreind fyrir maríuerlu á Íslandi.

IBA viðmið – IBA criteria:

Engin/none

Tables

Reiknaður fjöldi maríuerla sem gæti orpið á þeim mikilvægu fuglasvæðum þar sem >1% íslenska stofnsins er að finna – Calculated number of breeding Motacilla alba within important bird areas with >1% of the Icelandic population.*

Svæði AreaSvæðisnúmer Area codeÁrstími SeasonFjöldi (pör) Number (pairs)Ár Year% af íslenskum stofni % of Icelandic popul.Alþjóðlegt mikilvægi International importance
Borgarfjörður–Löngufjörur FG-V_10 B 42 2013 1,1  
Melrakkaslétta  FG-N_4 B 41 2013 1,1  
Suðurlandsundirlendi VOT-S_3 B 767 2013 21,0  
Önnur mikilvæg svæði Other important areas   B 216 2013 5,9  
Alls–Total     1.066   29,2  
*byggt á Náttúrufræðistofnun Íslands, óbirt gögn/unpubl. data

Images

References

Kristinn Haukur Skarphéðinsson, Borgný Katrínardóttir, Guðmundur A. Guðmundsson og Svenja N.V. Auhage 2016. Mikilvæg fuglasvæði á Íslandi. Fjölrit Náttúrufræðistofnunar Nr. 55. 295 s. rafræn útgáfa leiðrétt í nóvember 2017. http://utgafa.ni.is/fjolrit/Fjolrit_55.pdf.

Umhverfisráðuneytið 1992. Iceland: national report to UNCED. Reykjavík: Umhverfisráðuneytið.

Author

Kristinn Haukur Skarphéðinsson maí 2017, október 2018

Biota

Tegund (Species)
Maríuerla (Motacilla alba)

English Summary

The Motacilla alba population in Iceland is estimated 1,100 pairs based on measured densities in different habitat types and known and probable distribution. However, this is most likely a gross underestimate. No IBAs are designated for this species.

Icelandic Red list 2018: Least concern (LC) as in 2000.