Picture: Daníel Bergmann
Maríuerla (Motacilla alba).
Maríuerla: útbreiðsla og reiknaður fjöldi óðala í hverjum 10×10 km reit, byggt á þéttleika varpfugla í vistlendum, aðallega 2012−2013. – Motacilla alba: distribution and calculated number of territories within each 10×10 km grid, based on densities of breeding birds in different habitat type classes, mostly in 2012−2013.
Útbreiðsla
Maríuerla er útbreiddur varpfugl í Evrópu og Asíu til Kyrrahafs og verpur auk þess í Marokkó og vestast í Alaska. Hér verpur hún strjált á láglendi um land allt og á stöku stað á hálendinu, einkum við mannabústaði en einnig meðfram ám og í sjávarklettum. Fuglarnir fara allir til Afríku sunnan Sahara á veturna.
Stofn
Giskað hefur verið á að varpstofn maríuerlu telji 20.000−50.000 pör (Umhverfisráðuneytið 1992).
Dreifing og þéttleiki eftir vistlendum: Maríuerla virðist vera algengust á suðvestanverðu landinu (sjá kort). Hún er mjög tengd landbúnaði og oft sagt að eitt maríuerlupar sé á hverjum bæ. Reiknuð stofnstærð er aðeins um 3.700 pör sem örugglega er verulegt vanmat (Kristinn Haukur Skarphéðinsson o.fl. 2017). Þéttleikinn er mestur í ræktarlandi 0,6 pör/km², en á graslendi, í hraunavist og moslendi eru 0,3 pör/km². Mikilvægustu vistlendi og landgerðir fyrir stofninn eru ræktarland, 1.018 pör, og graslendi, 778 pör. Tekið skal fram að engar mælingar voru gerðar í þéttbýli þar sem maríuerlur eru oft algengar. Mest af maríuerlum telst vera á Suðurlandsundirlendi, 21% stofns, en 8% reiknast á öðrum mikilvægum fuglasvæðum (sjá töflu).
Válisti
LC (ekki í hættu)
| Ísland |
Evrópuválisti |
Heimsválisti |
|---|
| LC |
LC |
LC |
Forsendur flokkunar
Kynslóðalengd (IUCN): 4,2 ár
Tímabil sem mat miðast við (3 kynslóðir):
Maríuerla er tiltölulega algeng hér og verpur dreift en stofnþróun er óþekkt. Kerfisbundnar mælingar á þéttleika hér á landi eru skammt á veg komnar (hófust árið 2006) og ná þar að auki illa utan um kjörlendi maríuerlu. Ekki eru neinar vísbendingar um að henni hafi fækkað hér undanfarið og er hún því flokkuð sem tegund sem ekki er í hættu (LC).
Hættuflokkar Alþjóðanáttúruverndarsamtakanna (IUCN)
Viðmið IUCN um mat á válista (pdf)
Eldri válistar
Válisti 2000: Maríuerla var ekki í hættu (LC).
Verndun
Maríuerla er friðuð samkvæmt lögum nr. 64/1994 um vernd, friðun og veiðar á villtum fuglum og villtum spendýrum.
Mikilvæg svæði
Töflur
Reiknaður fjöldi maríuerla sem gæti orpið á þeim mikilvægu fuglasvæðum þar sem >1% íslenska stofnsins er að finna – Calculated number of breeding Motacilla alba within important bird areas with >1% of the Icelandic population.*
English summary
The Motacilla alba population in Iceland is estimated 1,100 pairs based on measured densities in different habitat types and known and probable distribution. However, this is most likely a gross underestimate. No IBAs are designated for this species.
Icelandic Red list 2018: Least concern (LC) as in 2000.
Heimildir
Kristinn Haukur Skarphéðinsson, Borgný Katrínardóttir, Guðmundur A. Guðmundsson og Svenja N.V. Auhage 2016. Mikilvæg fuglasvæði á Íslandi. Fjölrit Náttúrufræðistofnunar Nr. 55. 295 s. rafræn útgáfa leiðrétt í nóvember 2017. http://utgafa.ni.is/fjolrit/Fjolrit_55.pdf.
Umhverfisráðuneytið 1992. Iceland: national report to UNCED. Reykjavík: Umhverfisráðuneytið.
Höfundur
Kristinn Haukur Skarphéðinsson maí 2017, október 2018
Was the content helpful
Back to top
