Útbreiðsla

Afar sjaldgæf jurt, aðeins fundin á nokkru svæði innan til í Eyjafirði (Hörður Kristinsson - floraislands.is).

Búsvæði

Rök flög, einkum þar sem jarðvegur er grunnur yfir klöppum, deigir árbakkar (Hörður Kristinsson 1998 og floraislands.is).

Lýsing

Fremur lágvaxin planta (10–20 sm) með blöðin í stofnhvirfingu og nokkur bleik blóm á enda blaðlaus stilksins. Blómgast í maí–júní.

Blað

Stöngullinn blaðlaus, óloðinn. Blöðin í stofnhvirfingu, spaðalaga, 1–2 sm á lengd, dragast jafnt saman í stilk (Hörður Kristinsson 1998).

Blóm

Blómin standa nokkur saman í sveip efst á ógreindum stöngli. Krónupípan 7–8 mm á lengd með útbreiddum kraga og fimm bleikrauðum krónuflipum með skerðingu í endann. Bikarinn 4–5 mm á lengd, klofinn fjórðung niður, grænleitur með dökkum, fíngerðum dröfnum ofan til. Fræflar fimm, styttri en krónupípan. Ein fræva. Blómleggirnir 5–10 mm á lengd með stuttum, mjóum stoðblöðum við grunninn (Hörður Kristinsson 1998).

Greining

Líkist engri annarri íslenskri tegund.

Válisti

EN (tegund í hættu)

Ísland	Heimsválisti
EN	LC

Forsendur flokkunar

Maríulykill er þekktur frá nokkrum fundarstöðum við Eyjafjörð en tegundinni virðist hafa hnignað á síðustu árum.

Viðmið IUCN: B1; B2b(iv)

B1. Útbreiðsla áætluð minni en 100 km².
B2. Dvalar- eða vaxtarsvæði áætlað minna en 10 km2 og mat bendir til:
b. Stofn hefur sífellt minnkað samkvæmt athugun, ályktun eða áætlun eftirfarandi;
(iv) fjölda fundarstaða eða undirstofna.

Hættuflokkar Alþjóðanáttúruverndarsamtakanna (IUCN)

Viðmið IUCN um mat á válista (pdf)

Eldri válistar

Válisti 2008: Maríulykill er á válista í hættuflokki VU (í yfirvofandi hættu).

Válisti 1996: Maríulykill er á válista í hættuflokki VU (í yfirvofandi hættu).

Höfundur