Fossar í Rjúkanda, Hvalá og Eyvindarfjarðará

Mörk

Mörk miðast við fossa í ánum Rjúkanda, Hvalá og Eyvindarfjarðará, frá neðstu fossum við ósa að efstu fossum á heiðarbrúnum auk jaðarsvæða. Gert er ráð fyrir 200 m jaðarsvæði frá miðlínu ánna en þar sem þær eru hvað breiðastar er miðað við 200 m jaðarsvæði frá bakka.

Stærð

8,92 km²

Lýsing

Árnar þrjár eiga upptök sín á Ófeigsfjarðarheiði. Á heiðinni er fjöldi stöðuvatna og tjarna og árnar falla í röð fossa og flúða allt til ósa. Árnar Hvalá og Rjúkandi falla af heiðinni niður í Ófeigsfjörð. Í Rjúkanda er Rjúkandifoss, sem dregur nafn sitt af miklum úða sem þeytist út frá fossinum. Í Hvalá ofan Hvalárgljúfra er fossinn Drynjandi, sem hefur einnig nafnið Gljúfrabúi. Báðir eru fossarnir vatnsmiklir og með tært, blátt vatn. Neðar í Lambatungum sameinast Hvalá Rjúkanda og verður eitt mesta vatnsfall á Vestfjörðum. Skammt ofan Hvalárósa er Hvalárfoss þar sem áin fellur fram af hraunlögum við Hvalárhólma. Eyvindará kemur úr sunnanverðum Drangajökli og Efra- og Neðra-Eyvindarfjarðarvatni og fellur til sjávar í Eyvindarfirði. Áin steypist í stöllum allt frá Neðra-Eyvindarfjarðarvatni og eru Eyvindarárfossar fossaröð sem jafnframt er tilkomumikil séð af sjó.

Svæðið er norðan nyrstu byggðar og er enn lítið snortið.

Flokkun

Grunnflokkur: Virk ferli landmótunar

Flokkur: Rof og setmyndun. Vatnafar og jöklar

Gerð: Fossar, rofsfossar

Forsendur fyrir vali

Svæðið er lítt raskað og eru fossaraðirnar í ánum ein mesta perla þeirra víðerna sem kennd eru við Drangajökul.

Ógnir

Fyrirhuguð virkjun Hvalár og mannvirkjagerð í tengslum við hana.

Aðgerðir til verndar

Tryggja að rennsli til fossanna verði óskert.

Núverandi vernd

Engin.

Kortasjá

Fossar í Rjúkanda, Hvalá og Eyvindarfjarðará í kortasjá

Útgáfudagsetning

3. desember 2020.